Biologisch, vrije uitloop, rondeel, scharrel, eko.. het is nog niet zo eenvoudig om te bepalen wat nu eigenlijk 'het beste' ei is. Daarom een crash course in eieren kiezen, zodat je zonder schuldgevoel een paasontbijt kunt organiseren.

It's all in the numbers

Op de meeste eieren (zeker in de supermarkt) staat een code gestempeld waaraan je kunt zien met wat voor soort ei je te maken hebt. Het eerste cijfer (0 tot en met 3) slaat op de houderijsoort, de letters erna op het land van herkomst en de laatste cijfers vormen het bedrijfsnummer van het pluimveebedrijf. Het eerste deel van de stempel is dus het belangrijkst: hoe worden de kippen gehouden en heb je te maken met een Nederlands ei?

0 = biologisch (kippen leven zo natuurlijk mogelijk)

1 = vrije uitloop (ruime stal en uitloop naar buiten)

2 = scharrel (kippen zitten in een stal en komen niet buiten)

3 = kooi (vind je gelukkig niet vaak meer, want dit is wel heel ondiervriendelijk)

Biologische eieren zijn in dit rijtje dus de beste keuze. Kippen krijgen biologisch voer en mogen naar buiten wanneer ze willen.

Keurmerken voor kippen

Maar... er zijn een aantal eiersoorten en keurmerken die niet per se in dit rijtje passen. Zo zijn Rondeeleieren officieel scharreleieren, maar scoren ze een stuk hoger op milieu- en dierenwelzijnpunten dan hun scharrelgenoten. De kippen leven in een rondeel: een rond systeem met een nachtverblijf, dagverblijf, bosrand en centrale kern (waar de kippen zelf niet komen). Rondeel is overigens geen keurmerk, maar een merknaam.

De Dierenbescherming heeft het Beter leven-keurmerk in het leven geroepen. Als een ei drie sterren (de hoogste score) heeft, betekent dat uitloop, meer ruimte en geen behandelde snavel.

Keurmerken voor het ecosysteem
Wanneer er alleen rekening met kippenwelzijn wordt gehouden, is dat nog niet per se de duurzaamste keuze. Er zijn daarom een aantal keurmerken die naast dierenwelzijn ook de milieu-impact meten.
Eieren met het Demeter-keurmerk zijn bijvoorbeeld biodynamisch: er wordt, nog meer dan bij biologisch, rekening gehouden met zaken als bodemvruchtbaarheid en groeiversterking. De kippen houden altijd hun volledige snavels, Demeter hecht veel waarde aan diervriendelijkheid.

Biologische eieren zijn niet altijd ecologisch. Bio draait om menselijke gezondheid, dierenwelzijn en milieuvriendelijkheid/duurzaamheid. Eco gaat een stapje verder en draait om het hele ecosysteem: van mens en dier tot milieu, bodem, water en lucht. Er is geen keurmerk voor ecologische eieren, maar biodynamisch komt er in de buurt. Ook aan eieren van een lokale pluimveehouderij (zoals de vrije uitloopeieren van Gijs) zit een duidelijk milieuvoordeel: ze hoeven niet ver vervoerd te worden. Toch kunnen ecologische of biodynamische eieren, zelfs als ze verder vervoerd moeten worden, milieuvriendelijker zijn, omdat ze rekening met het hele ecosysteem houden.

Keurmerken
Er is een heleboel negatiefs te zeggen over keurmerken (vraag maar aan Teun van de Keuken), maar soms geven ze ook gewoon duidelijkheid. Bij het kopen van een ei kies ik altijd voor één of meer van de volgende keurmerken:

No waste

Naast blije kippen en een lage milieubelasting, let ik óók nog op het afval dat ik produceer. Eieren in een plastic verpakking (ze bestaan!) zijn wat mij betreft not done, maar gelukkig zitten de meeste eieren in karton. Ik koop zelf meestal Demeter-eieren bij Ekoplaza, waar ik mijn oude doosje kan hervullen en zo dus geen afval produceer. 

Trouwens, eieren blijven in de koelkast langer goed dan bij kamertemperatuur (je bewaart ze het beste met de punt naar beneden). Er is wel het risico dat ze geuren en smaken van sterk ruikende producten in je koelkast overnemen door de ietwat poreuze eierschaal. Door de eieren in een afgesloten doosje of in een bakje met water te bewaren voorkom je dit.